Više od 850 stanovnika Srednjobosanskog kantona, umrlo je od posljedica zaraze virusom Covid-19. Sve je počelo u martu 2020.godine.
Mart je 2024.godine, zagazio u svoju posljednju ovogodišnju trećinu u kojoj nema vidljivih aktivnosti, nakon upozorenja Svjetske zdravstvene organizacije(WHO) da bi se svijet uskoro mogao suočiti sa pandemijom bolesti X višestruko težom od one izazvane virusom Covid-19.
Četiri je godine od potvrđivanja njegovog prisustva u Bosni i Hercegovini,prvo u Republici Srpskoj početkom marta 2020 godine a potom i u Federaciji Bosne i Hercegovine, nakon čega je Vijeće ministara proglasilo stanje prirodne i druge nesreće te je uveden policijski sat. Virus je stigao na velika vrata.
Proglašena je epidemija, koja je u Bosni i Hercegovini, odnijela više od 16.000 života. Prvi slučaj zaraze u Srednjobosanskom kantonu potvrđen je 22.3.2020.godine kod direktora novotravničke Tvornice mašina i hidraulike, koji je sa još jednim članom uprave bio na proslavi 70 godišnjice firme Igman u Konjicu. Na istoj proslavi bila su i tri direktora bugojanskog Binasa, nakon čega je 240 radnika moralo na prinudni godišnji odmor.
Prema podacima kantonalnog Zavoda za javno zdravstvo ,za vrijeme pandemije kod 12. 220 osoba potvrđena je zaraza dok je 859 je umrlo.
.U tom vremenu niz je primjera nesnalaženja, bahatosti, neznanja, gramzivosti i nehtjenja. Ali i svjedočenja sjajnim primjerima organiziranosti zdravstvenih radnika u Srednjobosanskom kantonu,koji su u ovim vanrednim prilikama, objedinili zdravstveni sistem i ne čekajući naredbe, telefonskim razgovorom otklanjali barijere i spašavali živote.
Jer u zbrinjavanju najtežih pacijenata nisu se imali na koga osloniti, nego jedni na druge pa su svih pet srednjobosanskih bolnica (Bolnica za tuberkulozu i plućne bolesti Travnik, Hrvatska bolnica fra Mato Nikolić Nova Bila, Bolnica Travnik, opće bolnice Jajce i Bugojno) radile kao jedna .
-Ovo su možda najsvjetliji trenuci u 25 godina koliko sam ja u zdravstvu. – govorio je prim. dr. Emir Abdulović, direktor travničke Bolnice za tuberkulozu i plućne bolesti, koja je u tom vremenu podnijela najveći teret.
Uz kantonalnu Vladu, nesebičnu podršku pružali su im privrednici i brojni pojedinci. U kriznoj situaciji potvrđivalo se bogatstvo koje se ogledalo u znanju , ljudskosti ,htijenju i izvrsnosti.
Onda je prestala pandemija. O ljudima, njih više od 16.000, koji su umrli od posljedica zaraze Covidom-19, izuzev njihovih najbližih članova porodice, niko i ne govori. A to je gotovo jedan grad u Bosni i Hercegovini. Zaboravljeni su i ljudi koji su, doslovce mjesecima u gotovo u nemogućim uvjetima, nastojali spasiti što više života. Oni nestaju nečujno, a zdravstvenim ustanovama koje su podnijele najveći teret pandemije budžetska se sredstva nerijetko daju na kašičicu, čime im se očigledno šalje jasna poruka da se u ovoj zemlji rad i ljudskost ne vrednuju. Četiri godine poslije, u zdravstvu je opet primarna politika, pa se logičnim nameće pitanje: Šta nas čeka ako se obistine upozorenja WHO o mogućoj pandemiji bolesti X?
Nađa Ridžić